Pożary powstają przede wszystkim w miejscach, gdzie ochrona przeciwpożarowa nie jest należycie zorganizowana, a pracownicy nie zdają sobie sprawy z niebezpieczeństwa i możliwości jego wybuchu.
Brak znajomości podstawowych zasad przeciwdziałania temu zjawisku i zwalczania go w pierwszej fazie powstania również potęguje skutki i skalę szkód. Elementarna wiedza z zakresu bezpieczeństwa pożarowego często może okazać się wiedzą na miarę życia ludzkiego. Podstawowym źródłem wiedzy z tej dziedziny powinny być szkolenia. Zagadnienia związane z bezpieczeństwem pożarowym powinny stanowić element instruktażu ogólnego oraz szkolenia podstawowego z zakresu bhp – zgodnie z treścią ramowych programów stanowiących załącznik do rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. nr 180, poz. 1860). Właściciele, zarządcy czy użytkownicy firm są zobowiązani do zapoznania swoich pracowników z przepisami przeciwpożarowymi.
W przypadku powstania pożaru najważniejszą sprawą jest przeprowadzenie szybkiej ewakuacji wszystkich osób będących w strefie zagrożenia.
W wypadku zagrożenia pożarowego bardzo ważnym elementem ochrony pracowników firm, czy instytucji publicznych jest ewakuacja.
Celem ewakuacji ludzi jest zapewnienie osobom szybkiego i bezpiecznego opuszczenia strefy zagrożonej lub objętej pożarem. Do celów ewakuacji ludzi służą korytarze (poziome drogi ewakuacji) i klatki schodowe (pionowe drogi ewakuacyjne), z których istnieje możliwość bezpośredniego wyjścia na zewnątrz.
W czasie prowadzenia akcji ewakuacyjnej zabronione jest:
• dokonywanie jakichkolwiek czynności mogących wywołać panikę,
• przechodzenie w kierunku przeciwnym do kierunku ewakuacji,
• zatrzymywanie się lub tamowanie ruchu w inny sposób.
Nie walka z już powstałym, lecz walka o usunięcie przyczyn, które mogą powodować powstanie i rozprzestrzenianie się pożaru jest najwłaściwszą i najbardziej celową działalnością w zabezpieczeniu przeciwpożarowym.
Zapobieganie pożarom stanowi najważniejszy i najbardziej odpowiedzialny odcinek w zabezpieczeniu przeciwpożarowym. Należy pamiętać o tym, że nawet najlepiej zorganizowana, wyszkolona i wyposażona w odpowiedni sprzęt Straż Pożarna wezwana do pożaru jest w stanie tylko i wyłącznie zredukować i zmniejszyć straty, a nie zapobiega im.
Zniszczone mienie można odbudować, lecz życia ludzkiego nikt nam nie zwróci. Dlatego też podstawowym zadaniem każdej kadry kierowniczej i personelu jest ścisłe przestrzeganie przepisów przeciwpożarowych oraz zasad bezpieczeństwa pożarowego.
